Salı, Ocak 12, 2021

Knowing (2009) - Alex Proyas


Kariyeri belli bir gişe yapmış, yapamamışsa da kült statüsüne ulaşmış yapımlarla dolu bir yönetmen için fazla seyrek film üreten bir isim Alex Proyas. "I,Robot"un üstünden 5 yıl geçmesi gerekmişti yeni bir filmle seyirci karşısına çıkması için, o da "Knowing" olmuştu. 20th Century Fox ile yaşadığı sürtüşmelerin de bu duruma katkısı olmuş olabilir tabii. 
 

(Spoiler Free!!!)
 
Summit Entertainment çatısı altında çektiği "Knowing" dini öğelerle bir kıyamet filmini bilim-kurguya bezeyen bir yapım. 50 yıl önce bir ilkokulun öğrencileri tarafından gömülmüş zaman kapsülünden çıkan rakamlarla dolu bir kağıt parçası oğlunun eline düşen astrofizik profesörü bir adamın (Nic Cage) mevzubahis rakamların gizemine düşmesinin hikayesi temel olarak anlatılan. İzlerken ister istemez Joel Schumacher'ın pek beğenilmemiş Jim Carrey'li filmi "The Number 23"ü akıla getiren "Knowing" senaryosu itibariyle ne çok özgün ne de çok güçlü bir yapım değil maalesef. Aralarında Proyas'ın da olduğu birkaç yazarın elinden geçen senaryo korku filmi kalıpları üzerinden yükselip belli bir noktaya gelse de ortalara doğru numara saplantısına yoğunlaşıp güç kaybediyor. Sonlara doğru atılan kimi salvolar bu durumu bir nebze kurtarıyor neyse ki. Numaralar sonuyla dünyanın sonunu öngörebilen baş karakterin edindiği bu bilgiye karşın bu durumun önüne geçebilecek hiçbir şey yapamıyor olması filmin ismini de manalı kılan özgün bir dokunuş. Özellikle filmin dünyanın sonuyla nihayete ermesinin beklenmedik derecede karanlık ve karamsar olduğunu da belirtmek gerek. Gene de o noktaya gelene kadar insanda merak ya da heyecan duygusunu çok uyandıran bir öykü anlatıldığını söylemek güç. Özellikle esrarengiz beyaz saçlı arkadaşların hüviyetleri her ne kadar gerilime katkı sağlasa da hem hikayeye hem de filmin kimliğine zarar veriyorlar. Şayet finalde gördüğümüz devasa araçlara bakıp uzaydan geldiklerini varsayarsak felaket kehanetlerini nasıl edindikleri sorusu havada kalıyor, filmin sonundaki hayat ağacından hareketle melek olduklarını kabul edersek de tüm o uzaylı alet edevatı ne iş diye düşündürtüyor insana. Cage, Rose Byrne, Nadia Townsend, daha tam isim yapmadığı zamanlardan bir Ben Mendehlson, ürkütücü çocuk rolünü iyi kotarmış Chandler Canterbury ve Lara Robinson'dan müteşekkil çoğu Proyas gibi Avusturalyalı olan iyi oyuncu kadrosuna rağmen neredeyse bütün karakterlerin hikayeye yedirilmiş ama zihinde hiç iz bırakmayan tipler olması da filme yazılabilecek eksi bir puan. 
 

Buraya kadar bahsi geçen açıkları kapatabilen en önemli faktör Alex Proyas'ın yönetmenlik becerisi ki filme dair hem sevindirici hem de şaşırtıcı olan nokta tam olarak burası. Sevindirici çünkü daha önce "I,Robot" ve "Garage Days"de de beraber çalıştığı hemşehrisi deneyimli görüntü yönetmeni Simon Duggan ile birlikte görsel olarak son derece etkileyici bir filme imza atmış yönetmen. Özellikle uçak kazası ve çocuğun gördüğü kabus gibi sekanslarla yönetmenlik becerisini konuşturuyor. Şaşırtıcı olan nokta da tam buradan geliyor zaten; "Knowing" kötü bir senaryoya sahip olmasa da Proyas'ın kalibresinin altında bir yapım. Favori filmleri olarak "2001", "Stalker" ve "Exorcist"i gösteren bir yönetmen niçin bu projeyi tercih etmiş insan sorguluyor ister istemez. Gende de son tahlilde son derece klişe anlatılabilecek bir hikayeyi benzerlerinden bir şekilde farklı kılmayı başarabilmiş yönetmen. Bütününden ziyade belli kısımlarıyla akılda kalıyor olsa da iyi vakit geçirten vasatın üstünde bir yapım.