"Matrix Resurrections"ın kapımıza dayandığı bugünlerde "Matrix" serisini baştan itibaren bir yadetmenin vakti geldi. Öte yandan buna başlama noktası olarak tüm zamanların en iyi filmlerinden biri olan ve birkaç ayrı yazıyı birden hakeden "The Matrix"ten değil de "Resurrections"ın abileri diğer devam filmlerinden konuya girmek daha uygun gibi geliyor bana.
başlatma yoluna gitmişler. Diğer seçenekse bunu reddedip Matrix'in çökmesine, dolayısıyla Matrix'e bağlı olan herkesin de ölümüne sebep olmak; makineler tarafından katledilecek Zion ahalisi de cabası. Trinity'yi kurtarmak için Matrix'e geri dönmeyi seçen Neo sadece bunu başarmakla kalmıyor, gerçek dünyada makineleri zihniyle durdurabilme maharetini de kazanıyor. Her ne kadar bunu yapmak kendisini komaya soksa da.
Çapını aşan kabiliyet kazanma noktasında Smith de Neo'dan geri kalmıyor. İlk filmin finaliyle birlikte Matrix'le bağı kopan ve silinmeyi reddettiği için başıboş sistemde gezinen Smith bir şekilde Matrix'e bağlı insanları ele geçirip klonlanma kabiliyetini elde ediyor. Eğer klon haline getirdiği kişilerden biri Zion ahalisinden olup Matrix'e sızmış biriyse bu vesileyle gerçek dünyaya geçiş yapabildiğini de görüyoruz ele geçirdiği Bane üzerinden. "Reloaded" pusuya düşürdüğü gemi mürettabatının yegane sağ kalanı olarak baygın halde Neo'yla yanyana yatan Bane'in görüntüsü ile sona eriyor.
"Revolutions" tıpkı gerçek dünyaya geçiş yapabilen Bane gibi Neo'nun da düzeneksiz Matrix'e geçiş yapabildiğini ve makineleri durdurduğu anda Matrix ile gerçek dünya arasında bir geçiş bölgesi olan bir tren istasyonunda sıkışıp kaldığını görüyoruz. Kahin vasıtası ile bu bilgiyi edinen Trinity ve Morpheus, Seraph'ın yardımıyla Neo'yu kurtarmayı başarıyorlar. Bir virüs gibi önü alınamaz biçimde kopyalanmaya başlayan Smith'in hem Matrix'i hem de Zion'u yok edeceği bilgisini ileten Kahin de Neo gittkten sonra Smith tarafından ele geçiriliyor. Sentinellerin saldırısına uğrayan ve düşmesi kesin olan Zion'u kurtarmanın yolunun makinelerle anlaşmaktan geçtiğine inanan Neo makine şehrine giderek liderleriyle bir anlaşma yapıyor; "Smith tehdidini ortadan kaldıracağım ve siz de Zion'a
ilişmeyeceksiniz". Artık tamamını kendi suretine bürümüş olduğu matrix'te Neo'yla yüzleşen Smith, Burly Brawl'da sürüsüyle saldırmış olduğu Neo'yla bu sefer teke tek dövüşmeyi tercih ediyor nedense. Nihayetinde kazanıp Neo'yu kopyalamayı başarmış görünse de tüm Smith'lerin helaki ile sona eren muharebe sonunda Neo canını verse de Zion'u ve Matrix'e bağlı olan insanları da kurtarmış oluyor.
İlk filmde altyapısı mükemmel biçimde kurulmuş olan seçilmiş insan hikayesini alıp yere çalmak nereden bakarsanız bakın cüretkar bir hamle, bu noktada Wachowski'lere hakkını teslim etmek lazım. İlk "Matrix" çatısı son derece sağlam bir hikaye yapısına sahip olsa da özünde keskin bir "şeytan makineler, kahraman insanlar" hikayesi anlatıyordu. Bu filmle birlikte Wachowski'ler şeylerin göründüğü gibi olmadığı, bu ikili basitliğin çok ötesinde bir karmaşıklığa sahip oldukları bir dünya sunarak ilk filmde anlatılanlara sadık bir seyirci kitlesini yabancılaştırma riskini de göze almış oluyorlar. Başarı düzeyleri tartışmaya açık olsa da 150 milyon dolarlık bir filmde bu denli gözükara hareket edebilmelerine şapka çıkartmak lazım. Öte yandan "Reloaded" ile açılan bu yolun "Revolutions" ile anlamlı bir şekilde kapatıldığını söylemek de mümkün değil.
Her iki film için de geçerli olan durum hikayede gerçekleşen bir çok şeyin "Wachowski'ler böyle yazmış"tan öte bir izahının olmaması. Bu söylediğimiz hikayeye eklenen çoğu karakter için de geçerli; Merovingian (Lambert Wilson), Persephone (Monica Bellucci), Seraph (Collin Chou), anahtarcı (Randall Kim Duk), albino ikizler vs. Neo'nun hikayesinde dramatik noktalar teşkil edecekmiş gibi sunuluyorlar ama çoğu da hikayeyi A noktasında B noktasına götürmek için birer durak işlevi görmekten öteye de gidemiyorlar. Sadece yeni karakterlere özgü bir durum da değil bu. İlk filmde parçalandığına şahit olduğumuz Smith'in buradan nasıl her dosyayı kopyalayabilen bir virüse dönüştüğüne dair bir fikrimiz yok. Hadi bunu bir şekilde bunu başarıyor, nasıl oluyor da insanların dünyasına sızma kabiliyeti elde edebiliyor? "Revolution"ın finalinden edindiğimiz izlenim Smith'in Matrix'teki güçlerinin Kahin vasıtasıyla şişirildiği ama diğer boyutlara geçiş işini kendisi mi ayarlıyor yoksa bu öngördüğü bir şey mi onu bilmiyoruz. Bane tarafından kör edilen Neo'nun bir nevi gönül gözüyle makine şehrinde yolunu bulmasıyla uhrevi sulara yelken açan hikaye Neo'nun mesih'ine karşılık olarak Smith'in Deccal'ini öne sürüyor belli ki ama bunu yaparken hikayedeki boşlukları doldurmak için bir gayret göstermeyip bunu seyirci olarak bizim yapmamızı talep ediyor Wachowski'ler. 
kurtulmak için Neo'ya ihtiyaç duymasının önünü açmak suretiyle insanlarla makineler arası barışa götürecek uzun vadeli bir plan yapmış gibi görünüyor Kahin. Öte yandan Trinity'yi seçtiğinde zaten Matrix'in çöküşünü gerçekleştirecek bir seçim yapmış oluyor Neo, hal böyleyken halihazırda çökecek olan bir sistemde Smith ne tarz bir tehdit oluşturuyor, nasıl oluyor da makineler bunu kendi başlarına halledemeyip Neo'ya ihtiyaç duyuyorlar o kısım da havada kalıyor. Wachowski'lerin yer yer sinir bozuculuk düzeyine ulaşan diyalog yazımı da tüm bunların üstüne eklenince beyninizi doyurmayan hikayenin gözünü doyurmasını bekliyorsunuz ve kardeşler de bunu öngördüklerinden midir nedir o hususta da gereğinden fazla bir abartıya kaçıyorlar.
Wachowskiler ilk film biter bitmez aynı yapım ekibiyle devam filmlerinin hazırlıklarına başlamış, iki yılı bulan ön prodüksiyon sürecinin ardından 2001 Mart'ında çekimlere başlayabilmişlerdi. Çekimleri tam 17 (!) ay süren devam filmlerinin her biri için de birer yıl post prodüksiyon süreci olmuştu. Neo ile Smith klonları arasındaki dövüş sahnesinin çekimi tek başına 27 gün sürmüş, otoyoldaki kovalamaca sahnesi de çoğu filmin tüm çekim süresinden fazla bir süre olan 3 ayı bulmuştu. Geçen yıl Roger Deakins'in podcast'ine konuk olan görüntü yönetmeni Bill Pope'un söylediklerine bakılırsa ilk filmin yapılışına dair şahane olan ne varsa devam filmlerinde tam tersi söz konusu olmuştu. Yapım süresince birçok kişisel sürtüşme yaşanmış, bir buçuk yıla yaklaşan çekim sürecinin uzunluğu da yapımda yer alan herkeste bir bezginliğe yol açmıştı. Kubrick'in kitabında yer alan "aktörleri iyice yormadan doğal performanslar alamazsınız" lafını fazla benimseyen Wachowski'lerin en ufak şeyleri bile doksan kere çekmeyi tercih etmeleri de bu bezginliğin üzerine tüy dikmişti. Tüm bu unsurların oluşturduğu yılmışlık hali de nihai filme yansımıştı Pope'a göre ve bu filmleri birkaç kez izlemiş biri olarak kendisine katıldığımı söylemem lazım. 
